Pytania otwarte w anatomii–analiza

To, w jaki sposób został skonstruowany zaproponowany poprzednio test nie jest kwestią przypadku. Jest odzwierciedleniem ostatnio bliskiego mi poglądu, że nauczanie przedmiotów podstawowych powinno iść w kierunku ich odteoretyzowania i nacisku na praktyczne zastosowanie, zmiany ciężkości prowadzenia zajęć z wykładania na ich współtworzenie oraz z autorytatywnego oceniania na recenzowanie dokonań. 

Postaram się opisać każdy jego element i skomentować jego znaczenie oraz dla porównania podać przykłady   typowych pytań.

Forma zadania

Zadanie było w formie testu “krótkiej odpowiedzi”. Jest to przeciwieństwo testu zamkniętego, z jedną lub kilkoma odpowiedziami prawidłowymi, które należy wybrać pośród odpowiedzi błędnych (dystraktorów).
Uważam, że testy otwarte lepiej sprawdzają to, co mają sprawdzać. Nie ma tu tyle miejsca na łut szczęścia (“zaznaczę wszystkie A powinno być dobrze”), a dodatkowo liczy się także sposób formułowania odpowiedzi. Testy otwarte są także bardziej skupione na wykonującym test, a nie na układającym go. To nie tylko mechaniczne zaznaczenie cyferki/literki na arkuszu odpowiedzi. Dodatkowo przy testach zamkniętych istnieje wewnętrzna pokusa układającego do tworzenia zawiłych dystraktorów. I kto tak naprawdę najwięcej angażuje się przy tego typu teście? Wydaje mi się, że niestety, prowadzący – a przecież nie o to chodzi.

Konstrukcja testu

Każdy z elementów testu jest źródłem informacji o wymaganiach i celach do osiągnięcia. Ten test nie jest “testem sumatywnym”, przydzielającym określoną liczbę punktów i określający zdany/niezdany ("na ocenę"), lecz powinien być traktowany jako “formatywny” – czyli informujący co już osiągnąłem i co muszę zrobić (recenzja prowadzącego). Warto zauważyć, że w tym momencie prowadzący nie jest "nad", ale stoi "obok", tak jak na rycinach w tym wpisie o wykładach.

1. Tytuł testu.Precyzuje zakres.
“Unerwienie kończyny górnej”.
2. Tytuł zadania. Precyzuje tematykę.
Zespół cieśni nadgarstka
Oba tytuły są jednocześnie informacją w jakim zakresie należy udzielić odpowiedzi.
3. Opis sytuacji.
Starałem się dobrać sytuację życiową, prawdopodobną. Taką, z którą można spotkać się w życiu codziennym i w praktyce zawodowej.
To ważny element pytania. Celem opisu jest jego uprawdopodobnienie i oderwanie od “czystej akademickości”.
4. Polecenia.
Do nakreślonego uprzednio zakresu mogę napisać polecenia. Mamy trzy pytania o niejednakowej wartości:
Polecenie 1
“Wymień wszystkie osłabione mięśnie w opisanym przypadku.”
Sprawdza ono wiadomości z zakresu unerwienia ruchowego nerwu pośrodkowego. Nigdzie nie pada nazwa nerwu. Trzeba wiedzieć, że chodzi o nerw pośrodkowy, informację o tym otrzymam pośrednio analizując odpowiedź. I trzeba znać jego zakres unerwienia ruchowego na ręce.
Inaczej pytanie można by zadać w taki sposób:
“Podaj nazwy mięśni ręki unerwianych przez nerw pośrodkowy”
Jedno i drugie pytanie dotyczy tego samego. Odpowiedzi na te pytania są identyczne. Ale to dwa różna pytania! Pierwsze z nich skupia się na praktycznym myśleniu o danym problemie. Bardziej tak jak w życiu. Pytanie drugie jest czysto opisowym odtworzeniem faktów. Teoretyczne.
Wartość tego pytania jest niewielka. To czyste odtworzenie informacji. Więcej o Wartościowaniu pytań w tym wpisie.
Sposób formułowania pytań jest ważną informacją dla zdających o tym, czego się od nich oczekuje.
Polecenie 2
Porównaj zakres osłabionego czucia możliwy do zaobserwowania w powyższym przypadku oraz w przypadku uszkodzenia tego samego nerwu w okolicy dołu łokciowego.
To bardziej złożone pytanie. Sprawdza ono zrozumienie zagadnienia (wcale nie oczywistego na początku!) unerwienia ruchowego i czuciowego oraz znajomość obszarów unerwienia skórnego nerwu pośrodkowego. W tym przypadku trzeba również znać przebieg gałęzi dłoniowej nerwu pośrodkowego.
Niestety, możliwości sprzętowe nie pozwoliły na narysowanie odpowiedzi. A dobry schemat traktowałbym na równi z opisem.
I w tym przypadku można zadać pytanie inaczej:
“Opisz zakres unerwienia czuciowego nerwu pośrodkowego”
Wartość powyższego pytania jest jednak niższa, ze względu na brak porównania różnych sytuacji. I znowu takie pytanie stawia na pamięciowe odtworzenie.
Polecenie 3
Celem interwencji chirurgicznej jest zmniejszenie ucisku nerwu przez przecięcie więzadła. Podaj jego nazwę.
To proste pytanie sprawdzające znajomość nazwy anatomicznej. Jednakże zawiera w sobie “elementy kliniczne”, przez co nie jest aż tak bardzo wyabstrahowane z rzeczywistości.
A można by je zadać tak:
“Od strony dłoniowej kanał nadgarstka jest ograniczony przez…”
I znowu analogiczna sytuacja jak w poprzednich przypadkach: pytanie można zadać w taki sposób, aby dać do zrozumienia czy ważne jest opis topograficzny czy praktyczne wykorzystanie.


Informacja zwrotna
Generalnie egzamin traktuje się jako UWIEŃCZENIE procesu dydaktycznego. Po zdanym egzaminie można już tylko dokonać dwóch ostatnich Z. I finisz! Ale można spojrzeć na egzamin również w kategoriach informacji o postępie studiowania. I wówczas różnica 49,7% a 51,3% (czyli zaliczony/niezaliczony) nie ma już wielkiego znaczenia. Egzamin wówczas nie jest wyrocznią a informacją. Różnica subtelna, ale to kolejny kroczek do innego spojrzenia na proces studiowania.
W zaproponowanym zadaniu również istniała możliwość otrzymania informacji zwrotnej. Każdy, kto wpisał swój adres internetowy otrzymał indywidualna analizę odpowiedzi.


ODPOWIEDZI:
Jako odpowiedź zacytuję jednego z uczestników testu. Subiektywnie dałem 9 punktów. Ale skąd mógł wiedzieć o moich wymaganiach… Jego odpowiedzi są następujące:
 
Polecenie 1
m.odwodziciel krótki kciuka m.zginacz krótki kciuka głowa powierzchowna m.przeciwstawiacz kciuka m.glistowaty 1 i 2
Polecenie 2
osłabione czucie z : okolicy dłoniowej i grzbietowej kciuka okolicy dłoniowej palca wskazującego i srodkowego bocznej powierzchni dloniowej palca obrączkowego okolicy paliczka środkowego i dalszego na 2,3 palcu osłabione czucie bocznej czesci powierzchni dłoniowej ręki
dół łokciowy: osłabienie takie jak powyżej + brak czucia z 2/3 powierzchni dłoniowej ręki
Polecenie 3
poprzecznego ręki

No comments:

Post a Comment